Өткен шақ — іс-әрекет, қимылдың сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болып өткенін білдіретін етістіктің шақтарының бір түрі.
Өткен шақ 3 топқа бөлінеді:
1) Жедел өткен шақ “-ды, -ді”, “-ты, -ті” жұрнақтары арқылы жасалып, іс-әрекеттің жуық арада ғана болып өткенін, аяқталғанын көрсетеді. Мысалы: “келдім”, “таптыңдар”.
2)Бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөз болып отырған уақыттан көп бұрын іске асқанын білдіріп, айғақты түрі есімшенің “-ған, -ген”, айғақсыз түрі көсемшенің “-п”, “-ып”, “-іп” тұлғаларындағы етістіктің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: “барған”, “айтқан”, “барыпты”.
3) Ауыспалы өткен шақ — іс-әрекеттің бірнеше дүркін болып өткенін білдіреді. Есімшенің “-атын, -етін”, “-йтін” формалары арқылы жасалады. Мысалы, “тыңдайтынбыз”, “көретінсіңдер”. Келер шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәттен кейін болатынын білдіретін етістіктің бір шағы.
4. тұрған, баратын, келген, бітетін
Прочитайте текст и перескажите . Следите за правильным произношением
Текст не завезли
Қыс-та-3 дауыссыз;2 дауысты, 2 буын,5 дыбыс 5 әріп
Қ-дауыссыз; қатаң
Ы- дауысты,жуан
С-дауыссыз, қатаң
Т- дауыссыз, қатаң
А- дауысты, жуан
Қар-2 дауыссыз,1 дауысты, 1 буын, 3 дыбыс 3 әріп
Қ- дауыссыз, қатаң
А- дауысты,жуан
Р-дауыссыз, үнді
А-ты-сы - 2 дауыссыз;3 дауысты,3 буын, 5 әріп,дыбыс
А- дауысты жуан
Т- дауыссыз қатаң
Ы- дауысты жуан
С- дауыссыз қатаң
Ы- дауыссыз жуан
Табыс септігінің сұрақтарына жауап беретін толықтауыштың түрі (кімді? нені?) - кітапты оқы, досымды көрдім
Ахмет Байтурсынулы сəлеметсізбе!Мен сіздің өлеңдеріңізді қатты жақсы көремін.Сіз адамдық диқанышысын кімге арнап жаздыңыз?Сау болыныз!!!