Халық тағдыры М. Дулатовтың прозалық шығармаларына да арқау болды. 1910 жылы оның "Бақытсыз Жамал" атты романы жарық көрді. Бұл роман жазушының шығармашылық жолындағы ірі табыс қана емес, бүкіл қазақ әдебиетіндегі елеулі көркем туынды болды. "Бақытсыз Жамал" қазақ әдебиетінде көркем прозалық үлгіде жазылған тұңғыш роман еді. Міржақып осы шығармасы арқылы бұдан кейін жазылған Т.Жомартбаевтың "Қыз көрелік", С.Көбеевтің "Қалың мал", С.Торайғыровтың "Қамар сұлу", т.б. романдарына жол ашты. Бұлардың бәрі де сол кезектегі аса маңызды әлеуметтік мәселеге арналды. Қазақ ауылының тұрмысы жайында жазылды. Әйелдердің бас еркі, қоғамдағы жағдайы туралы баяндады.
Диалог
-Салем,Арман
-Салем,Каламкас.
-Бугин менин анамнын туган куни
-Куттыктаймын,анана не сыйлайсын?
-Мен де ойлап турмын.
-Анан жаксы коретин затты билесин бе?
-Иа. Бирак мен жалгыз тандай билмеймин.
-Колмен жасау-бул да нагыз ис.
-Солай ма?Рахмет. Анама адемы сурет салып беремин.
-Окасы жок. Ананнын туган кунине осындай сыйлык унайтын болады.
<span>Әркімнің өзі шығар биігі бар.
Жұмсақ ағаш құртқа жем,
Жұмсақ адам жұртқа жем.
Бейтаныс кісі -
Бітеу жаңғақ.
Ақылсыз адам айқай келеді
.
Жан-жағын жайпай келеді.
Ақылды адам жай-жай сөйлейді,
Жан жағын байқай келеді.
Қағазға тіл бітірген - қалам,
Жансызға жан бітірген - адам
.
Адам ойға тоймас,
Бөрі қойға тоймас.
Темір сырын отта танытады
,
Адам сырын жоқта танытады.
Жаман адам кетсе,
Дүние кеңіп қалғандай.
Жақсы адам кетсе,
Дүние кеміп қалғандай.
Жақсы сыйлағанның құлы,
Жаман қорыққанның құлы.
Жақсының соңынан көп ереді,
Жаманның соңынан шөп ереді.
Адамгершілікке арналған үш сауап бар:
Шөлге құдық қазған бір сауап
Өзенге көпір салған бір сауап,
Жолға ағаш еккен бір сауап.
Еңбек адамның көркі,
Адам заманның көркі.
Біреу, біреуге сүйеу.
Талабы жоқ жас -
Қанаты жоқ құс.
Ормансыз жер - жалаңаш,
Армансыз ер - жалаңаш.
Адамның күні адаммен.
Бітер істің басына,
Жақсы келер қасыңа.
Сырласуға дос жақсы,
Сыйласуға жат жақсы.
</span>
Атау септік-аға
Ілік септік-ағаның
Барыс септік-ағаға
Табыс септік-ағаны
Жатыс септік-ағада
Шығыс септік-ағадан
Көмектес септік-ағамен
атау септік-дәптер
ілік септік-дәптердің
барыс септік-дәптерге
табыс септік-дәптерді
жатыс септік-дәптерде
шығыс септік-дәптерден
көмектес септік-дәптермен
атау септік-қыз
ілік септік-қыздың
барыс септік-қызға
табыс септік-қызды
жатыс септік-қызда
шығыс септік-қыздан
көмектес септік-қызбен