АлИшЕр КуСаЙнУченик (128)0/1
Көктем келді. Көктем айлары-наурыз, сәуір, мамыр. Күн жылынды. Мұз, қар еріді,өзендерде сең жүре бастады. Көктем мерекері: 8 наурыз- Халықаралық әйелдер күні, 22 наурыз-Наурыз мейрамы, 1 мамыр - Ынтымақ күні, 9 мамыр- Жеңіс күні. Көкте мерекелерінің ішінде маған Наурыз күні ұнайды. Наурыз - Ұлыстын ұлы күні. Бұл күні наурыз көже пісіріледі. Қазақ халқы наурыз мейрамында ән шырқайды, күй тартады, балуан күрестіред
Мемлекеттік табиғи қорық қоры - қоршаған ортаның табиғи эталондар, реликтілері, ғылыми зерттеулерге, ағарту білім беру ісіне, туризмге және рекреацияға арналған нысандары ретінде экологиялык, ғылыми және мәдени жағынан ерекше құнды, мемлекеттік қорғауға алынған аумақтарының жиынтығы. Қорықтардың басты мақсаты - табиғи ландшафтылар эталонын мұндағы тіршілік ететін өсімдіктер мен жануарлар дүниесімен коса сақтау, табиғат кешендерінің табиғи даму заңдылықтарын анықтау. Соңғысы адамның шаруашылық әрекетінен табиғатта болатын өзгерістерді болжау үшін аса қажет. Қазақстан қорықтар саны жөнінен ТМД-ғакіретін республикалар арасында 16-шы орын алады. Дегенмен, республика жерінің көлеміне шаққанда корықтар үлесі жөнінен 13-ші орында. Бұл Қазақстан секілді ұлан-байтақ республика үшін қорықтар көлемінің әлі де болса аз екендігін көрсетеді. Қазіргі кезде нақты 10 қорық жұмыс істейді. Қазақстандағы қорықтардың барлық ауданы 1 610 973 га. Бұлар, әрине, Қазақстан табиғатының алуан түрлі табиғат жағдайларын толық көрсету үшін жеткіліксіз. Сондықтан болашақта ғалымдардың, табиғатты қорғау коғамы өкілдерінің ұсынуымен тағы 15 қорық ұйымдастырылмақшы.
Қорықтардың табиғи ұлттық парктерден айырмашылығы;табиғи парктерде кіріп серуендеуге мүмкіндік бар.Ал қорықтарда оған тыйым салынған.
Арыстан - лев неғұрлым өзіндік сыртқы түрі арасында кошачьих .Бұл өте ірі ,могучего денелі аң .Басы өте жаппай ,өте ұзын мордой .Аяқтары биік емес, өте күшті.Құйрығы ұзын, қылқаламмен соңында.Қарамастан кеңінен таратылған пікірінше,лев тіпті де қатарына жатады мекендеушілерінің шөл.Ол үшін ең қолайлы саванны, олардың ашық ландшафтарын ,молшылығымен түрлі тұяқты жануарлардың болуымен ,суаттар .
ХІҮ ғасырда атақты Жәнібек хан өмір сүріпті. Жәнібек ханның алпыс биі болыпты. Алпыс бидің ішіндегі ең ақылды, кемеңгері, данышпаны Жиренше шешен екен. Жәнібек хан билерін шақырып алып: «Дүниеде не өлмейді?» - деп сұрайды екен. Сонда билер:
Ағын су өлмейді.
Асқар тау өлмейді.
Аспандағы ай мен күн өлмейді
Қара жер өлмейді.
Сонда Жиренше шешен тұрып:
Ағын судың өлгені,
Алты ай қыста қатқаны
Асқар таудың өлгені,
Қара бұлттың басқаны.
Ай мен күннің өлгені,
Кешке қарай батқаны.
Қара жердің өлгені,
Алты ай қардың басқаны.
Бұл дүниеде өлмейтін зат жоқ екен, бірақ екі зат мәңгілік.
Ұлының аты өлмейді,
Ғалымның хаты өлмейді.
ІҮ. Сұрақ - жауап.
1. Шешендік сөздер қазақ ауыз әдебиетінің қай саласына жатады?
2. Нақыл сөздер, мақал - мәтелдер, бата - тілектерді қандай сөздер дейді?
3. Шешендік сөздердің ерекшеліктері қандай?
4. Шешендік сөздер бізге не болып жетті?
5. Шешенді тап
6. Дүниеде не өлмейді?
Халық ауыз әдебиетінің «Дүниеде не өлмейді?» шығармасының негізгі идеясы қандай? Неге бұл шығарма «Шешендік өнерге» жатады деп ойлайсыңдар? (Ой толғау)
Ү. Сабақты бекіту.
Кестені толтыру
1. Маған таныс
2. Не білдім?
3. Не білгім келеді.
ҮІ Бағалау
ҮІІ. Үйге тапсырма беру. Деңгей бойынша
І деңгей. Сұрақтарға жауап беру.
ІІ деңгей. «Дүниеде не өлмейді?» Мазмұндау
ІІІ деңгей. «Шешендік өнер» шығарма жазу
Мен дене шыныктыруды жаксы корем. мен танертен спортпен шұғылданам. Демалыс күндери танертен спортпен шұғылданып болған соң, жүгіріп келем. Біз отбасымызбен демалыс күні спортпен шүғылданамыз. Спортпен шұғылданбаса адамнын дене мүшелери дурыс жұмыс жасауды қояды, денесі аурып қимыл жаса алмай қалады. Сол үшінде біз спортты жақсы көреміз. Спорт əрбир адамга керек зат.