Сүгірет сөзінің әдеби баламасы сурет
Бүкіл әлемде спорттық шаңғы тебу түрі қысқы спорт түрінде белгілі болды.Оның табиғатпен байланысы және адамға деген пайдалылығымен үлесі зор.
<span>Шаңғының алғашқы пайда болуы адамдарға қысқы уақытта тамақ немесе көшіп қонуға көмегі тигендіктен өз орнын тапты.Ең алғаш рет бірінші шаңғы Псков облысының шекарасында табылды,яғни осы соңғы табылған шаңғы ең көне болып есептеледі.Оған шамамен 4300 жыл болған.Оны А.М.Микляев, 1982 жылы тапқан.Бірінші жазба құжаттарға сүйенсек шанғы 6-7ғ.ғ.з Готтық монах Жорданес 552 жылы.,грек тарихшылары Иордан 7 ғ., Авел Диакон 770 жылы жазылған.7 ғасырдың аяғында тарихшы Верефрид шаңғының толық анықтамасын жақды. Норвегия ханы Олаф Тругвассон 925 жылғы жазбалар бойынша жақсы шаңғышы ретінде танылған.Бірінші шаңғы сөзі 12ғасырда Русьқа жатады.Митрополит Никифор Киев князі Владимер Мономахқа жазған хатында шаңғы сөзін қолданған.Шаңғылар Петр 1-ші және Екатерина 2-шінің армиясында қолданылды.Біріншіден шаңғы тебуге Норвеждіктер көңіл бөлген.Шаңғы туралы бірінші журналға енгізген 1733 жылы Ганс Эмахузен болды. 1767 жылы шаңғы спортының бірінші жарысы өткізілді.</span>
Бір ханның жалғыз ұлы болыпты, ол құландарды аулағанды жақсы көреді екен, бір күні ханзада аң аулаға кеткенін айтпады, бала құланның үйірін көріп, ата бастады, бірақ оғы таусылып қалады, сонда үйірдің басшысы ауру тұяғымен баланы теуіп өлтірді, хан өзінің баласын өлтіргенін сезді және маған ұлымның өлгені туралы айтқан адамның аузына ерітілген қорғасын құямын дейді, халық шындықты айтуға қорқады, бір кезде ханға біреу келіп, сізге сіздің ұлыңызға не болғанын мына домбыра айтады дейді, күй ойнағанда хан барлығын түсініп ашуланады, және ызамен домбыраға қорғасын құюды бұйырады, осылай халық ханның ызасынан құтылады.
B.Уйректин амалы.
D.Кайырымдылык жасасан, кайырын озин коресин.
C.Амал
Теледидарға қара, менің мысығымның түсі қара; Сыныптан шық, таңда ауладағы шөптердің бетінде шық тұрды; Дүкеннен алма сатып алдым, бөтеннің затын алма; Салқын су ішкеннен тамақ ауырады, мектеп асханасынан тамақ іштім