1) Қышқылды жауын 2)Қатты қалдықтар 3)Судың жылулық ластануы 4)Ағынды сулар 5)мұнайдың ағуына
Ілияс Жансугиров родился в 1894 году 1 мая ныне Талдыкорганского округа, Аксуского района, ранее 4 аула . Ілияс рано остался от матери сиротой, рос воспитанием отца. Выросший воспитанием отца у которого твердый характер, он с малых лет был сильным характером, решительным, трудолюбивым и хорошим восприятием. Жансүгір был знал все о рукоделье. Он был сапожником, шил обувь, с железа и дерева умело делал все. Наряду с этим, имел образование по старому, был грамотным по арабскому, много читал устную народную литературу, много собирал. Такой все знающий отец, такой мастер своего дела,что сам знал, тому учил Ілияс с малых лет. Поэтому, Ілияс тоже, как отец и сапожник, и мастер, и певец и домбрист. С другой стороны научился от отца читать, изучал арабский. Все это помогал Ілияс разбудит интерес к литературе. От отца слышал много интересных рассказов, народные стихи. Народные стихи, сказки дал ему возможность жизнью народа, их мечтами, о большом будущем глубже знакомится.
Мен уйыктап жатканда дала жап жарык болып кетті сыртка шыгып карасам бір жер ойылып калыпты мен корыккан жокпын касына барсам бір жателдік секілді бір макулык кулап жатыр екен мен касына барып едім ол турып кетті озінің табакшасын жондеп мені озімен бірге алып кетті гарышка бардым гарышта жателдіктер толып жатыр екен олар менің тілімді біледі екен мен олармен тез достасып кеттім сойтіп мен олармен калатын болдым бул баланың караса тусі екен бала оянды бірак ол бул түсті ешкашан умытпайды
Менің ана тілім-орыс тілі! Бұл-менің ұлттық тіл! Мақтан білемін, оны бұл
бір тт-ең қиын тілдер әлем. Онда көп ұштары, суффиксов, тіреуіш,
ұштасатын олардың қоршаған зардап табылатындығында, склонений,
синонимдері, антонимов, омонимов және басқа да бөліктерін сөйлеу.
Күрделі поставление ударения в слове, барлық жерде естіледі! Бұл жақсы
говорить по-русски, дамыту қажет, шешендік. Өте қуаныштымын могу
говорить по-русски еркін! Егер мен дүниеге келген басқа елде болса, мен
де алмас еді үйрену орыс тілі! Әрине, мен ұмытқан жоқ про каз.яз.! Мен
өте құрметтеймін қазақ тілі, менің ойымша, қажетті білу каз.яз. Өйткені,
мен Қазақстанда тұрамын! Бұл-менің Отаным! Енди үйренуге және ағылшын
тілі! Сол кезде мен станға полиглотом

Шұбат — түйе сүтінен дайындалатын сусын. Шұбатты бір қорландырып алады да, одан әрі ешқандай ашытқысыз ашыта береді. Дәстүрлі қазақ қоғамында шұбатты торсықта немесе ағаш күбіде ашытқан. Ол бір тәулікте өз бабына келеді. Шұбатқа арналған торсықты түйе мойнағынан жасайды. Шұбат ашытқаннан кейін, оны адамға берер алдында шайқап, көпіршігін жақсылап араластырып ұсынады. Түйе сүті, бұл түлік суды аз пайдаланғандықтан, майлы болып келеді. Қуаты мен дарулық қасиеті қымыздан кем емес. Қымызда 499-528 ккал болса, шұбатта 789-991 ккал болады. Шұбат құрамында май, әр түрлі витаминдер мен тұздар көп болады. Шұбатты Маңғыстау обл. Тұщыбек бұлағындағы емдеу орнында өкпе ауруларын емдеуге пайдаланған.
Түйе сүтiнiң химиялық құрамы: 86,5 пайызы судан, 14,5 пайызы құрғақ заттан тұрады. Оның iшiнде сүттiң майлылығы — 5,0, белок — 3,6, казеин — 2,8, альбумин — 0,6, глобулин — 0,2, минералды заттар — 0,9 пайыз. Әсiресе, қос өркештi қазақ түйелерiнiң сүтi емдiк қасиетiмен құнды саналады. Аруаналардың сүтiнде майлылық 4,9 пайыздан 6 пайызға жетедi, ал, белок 3,9 пайыздан кем емес. Сүттiң белогы мен майлылығының тепе-теңдiгi шұбаттың құнарын арттырады. Амин қышқылының құрамы да жеткiлiктi.
Түйе сүтінін ұдайы пайдаланғанда ішкі мүшелердің қызметін реттеп, адамды семіртеді. Қазақ емшілері түйе сүтін науқастарды емдеуге қолданады. Жасы ұлғайған қарттарға, ауру салдарынан дене қуаты төмендеген науқастарға бір мезгіл шұбат ішкізеді. Шұбатты ішкен соң адам денесі балбырап терлейді, ұйқысы жақсарады, сергиді, біртіндеп семіреді. Шұбатқа қоса бағлан етімен сорпалану да жақсы әсер етеді.