Китап - ки-тап,2слога.дарение падает на (ап)
к[к]-согласный,глухой,твёрдый
и[и]-гласны,безударный
т[т]-согласны,глухой,твёрдый
а[а]-гласный,ударный
п[п]-согласный,глухой,твёрдый
Жалқы есім — жеке заттың, құбылыстың атауы болатын сөз, сөз тіркесі. Жалқы есімге адам аттары антропонимдер), географиялық атаулар (топонимдер), діни атаулар (теонимдер), жануарлар атаулары (зоонимдер), аспан денелерінің атаулары (астронимдер), тарихи уақиғалармен байланысты мезгіл атаулары (хрононимдер), рухани нысандар атаулары (идеонимдер) т. б. жатады.
Тәуелдік жалғау, әдетте, бір заттың басқа бір затқа тәуелді екенін білдіретін қосымша. Негізінде зат есімге тән қосымша бола тұрса да, зат есім қызметін атқаратын, демек, субстантивтенетін (заттанатын) сөздердің барлығына да жалғана береді. Мысалы: әкем, дәптерім деген сөздер зат болса, Түйенің үлкені өткелде таяқ жейді (мақал) деген сөйлемдегі үлкенісын есімі субстантивтеніп тұр. Ердің екі сөйлегені - өлгені; еменнің иілгені - сынғаны (мақал) дегендегі сөйлегені, өлгені, иілгені, сынғаны деген сөздер - зат есім орнына қолданылып тұрған есімше формалар.
Менің ағам/ Біздің ағамыз
сенін аган /сендердін агаларын
<span>сиздин аганыз/сиздердин </span>
агаларыныз
<span>онын агасы/олардын агалары</span>
Казак ойындары оте коп.Мысалга асык, алтыбакан, аркантартыс.
Экология қазір антропогендік факторға ұшырады. Ал менің елімнің экологиясы да нашарлап барады. Қаншама улы заттар, көмірқышқыл газы көп мөлшерде суды жəне ауаны ластап жатыр. Бірақ соны шешуде адамзат тынбай еңбек етіп жатыр. Мəселен, көптеген зауыттардың жанына ағаштар егіп, көгалдандыру жұмыстарын жүргізуде. Сонда да, экология ластанып жатыр. Сол себепті, тек елдің маңызды қызметкерлері ғана емес, сол мемлекеттің тұрғындары да үлес қосуы қажет.
Міне, сентябрь туды, күз келді. Күн қысқарып, түн ұзарды. Аспаннан
бұлттар қаптап, сіркіреп жаңбыр да жауып тұр. Күн сирек көрініп, аз
жылытады. Анда-санда таңертең салқын болып қояды. Өткір суық жел арық
малды, жұқа киімдіні тоңдыра бастады. Жұрт күземін алған, киізін де
басып алды. Маса, шыбын, құрт-құмырсқа жоқ болып кетіпті, құстар да жылы
жаққа ұша бастады. Қарлығаштар көптен көрінбейді. Аспанда тырналар да
тізіліп ұшып барады. Ағаштардың жапырақтары сарғайып түсіп шөптер де
қурап қалған. Егіншілер астығын жинап алып, шашындыда әр жерде ғана
жаңбырға сарғайған шошақтар тұр, оларды де иелері тасып алуға шана жолын
күтіп отыр.
Ел тегіс биесін ағытып, пысық қатындар желі-ноқтасын кептіріп алды. Жаз
күні көп байлағаны есіне түсіп, қымызшыл шалдар арық құлынын жаңа аяп
отыр. Ер азамат қыстауды түзеп, кемпір мен шал, борбай балалар от
басында отыр. Жаз рақат болса да, киіз үйдің күзді күні суығы-ай!