9 мамыр, біз білмейміз, өйткені, Мен үшін, Жеңіс күні - бұл өте маңызды және салтанатты күн. Бұл шын мәнінде сіздің көздеріне жасаған мереке. Бұл кеткен сарбаздар үшін ауырсыну. Және зұлымдықты жеңу үшін қуаныш пен мақтаныш көзіне жасарады. Біздің заманымызда барлық балалар тарихты мұқият зерттемейді. Көпшілік соғыс уақытында болған қасіреттер мен қорқынышты оқиғалар туралы тіпті білмейді. Солдаттар біздің еліміздің болашағын қорғап шықты. Олардың арқасында біз қазір өмір сүріп, оқып, жұмыс істеп, тәрбиелеп, тәрбиелей аламыз. Өлген сарбаздар біздің ортақ Отанымызға бақыт пен гүлдену сыйлады. Және бұл өмірде бекер болмаса, біз соған сәйкес келуіміз керек. Біздің Отанымызды насихаттау қажет.
Перевод:
9 Мая мы не учимся,потомучто что,Для меня День Победы очень важный и торжественный день. Это действительно праздник со слезами на глазах. Это слезы боли за ушедших воинов. И слезы радости и гордости за одержанную победу над злом. Плохо, что в наше время не все дети прилежно учат историю. Многие даже не знают о ужасах и страшных событиях, происходивших в военное время. Солдаты защищали будущее нашей страны. Благодаря им мы сейчас можем жить, учиться, работать, растить и воспитывать детей. Погибшие воины подарили счастье и процветание нашей общей Родине. И, чтобы отданные жизни не были напрасны, мы должны соответствовать. Необходимо беречь свою Родину.
Туған жер – адам өмірінде киелі орын алады. Нақты осы жер оны елімен, өткенмен және болашақпен байланыстырады. Міне, сондықтан да тіпті балалық шақтан бастап-ақ адамда отанға деген махаббат сезімі оянады. Әрбіріміз үшін Отан ошақ басынан басталады: туған жер, туған көше, туған қала немесе мен үшін туған кент. Менің Отаным кішкентай болса да, мен үшін аса қымбат жер Бестөбе кентінен басталады. Дәл осы жерде менің көңілді де, шаттықты, уайымсыз балалалық шағым өтті. Үйдің маңындағы аулада ойнағаным және бала-бақшаға барған көше әлі есімде. Сол кезде ол маған өте ұзын болып көрінетін. Мұнда көлік сирек жүретін, бірақ серуендеп жүретін адамдар көп болатын. Иә... Туған жер ұзаққа қиып жібермейтін. Сен әрқашан өзің бармасаң да, оймен қиялдап туған көшені, есіктің алдын, «Қызым, үйге кір...»деген ананың сөздерін еске түсіресің. Жүректің әлсіздүрсілі естіледі. Қазір бойжеттім, бірақ та өмір бойы мен үшін балалық шақтағы туған аула мен көше – менің кішкентай Отаным. Сонымен бірге мен елімнің бір бөлшегімін, оның бүгіні мен болашағымын. Біздің Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Бейбітшілік пен достастықта, татулықта бірге жұмыла отырып, қызметтің әр түрлі саласында қазақтар мен орыстар, татарлар мен немістер, украиндер мен кәрістер...еңбектенуде. Мен соңғы жүз жылда Қазақстан жеріне әр түрлі халықтар қоныс тепкеніне жиі ойланамын. Біздің еліміз сияқты менің ағайыным да көп ұлтты. Бірлік, ұлтаралық келісім және саяси тұрақтылық – қазақстандықтардың қалауы. Мен оны білемін. Онда татарлар да, орыстар да, қазақтар да бар. Олардың тағдырын, өмір тарихын тыңдағанда менің елім одан сайын маған жақындай түседі, оны жақсырақ түсіне бастаймын. Біздің отбасы тарихымыз мыңдаған басқа отбасылардың тарихына ұқсас. Өмірдің қиын кездерінде, ауыр жұмыстарда, өтіп жатқан күндер мен мерекелерде әр түрлі ұлт өкілдерінің пікірі қалыптасты. Адамзат баласының татулығына ұмтылу әр халықтың қанында бар, әсіресе ол қазақстандықтарда ерекше дамыған. Бұл Қазақ жерінің жомарттығынан, осы өлкелерге тағдыр алып келген барлығына құшағын кең жайып, пейілін кеңге салатын Қазақ халқының мінезінен жаралған.Осында тұрушылардың барлығы Қазақ халқының тілін, тарихы мен салт-дәстүрін білуі келек. Қазақстанда тұратын барлық халықтың татулығы мен бірлігінің мәні осында. Ол байырғыкөркем Қазақстан жерінде бейбітшілікті сақтауға көмектеседі.
Назарбаев Нұрсұлтан Әбішұлы (1940) – тәуелсіз Қазақстанның тұнғыш Президенті. Туып-өскен жері-Алматы облысының Қарасай ауданына қарасты Шамалған ауылы
1990 жылдың 24 сәуірінде Н.Ә.Назарбаевты Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының ең алғашқы Президенті етіп сайлады.
Н.Назарбаевтың бастамасымен тәуелсіз қазақ елінде дүниежүзілік-тарихи маңызы бар істер атқарылды.
Қазақстанның еңсесін көтеріп, тәуелсіздік жолымен алып жүру міндетін,шынайы демократияға ұмтылған, ұлтаралық түсіністік пен достықты өмір салты еткен
<span>Астана-Қазақстанның елордасы.Ол Есіл өзенінің бойында орналасқан.Астана қаласы бір мың тоғыз жүз тоқсан жетінші жылы Қазақстанның астанасы болып жарияланды.Мұнда көптеген ғимараттар,саябақтар бар.Астананың жанында Қорғалжын қорығы орналасқан.Осы қысқа уақыттың ішінде Астана гүлденген,дамып жатқан қала болды.</span>
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк Туы<span> – Қазақстан Республикасының мемлекеттiк негiзгi рәмiздердiң бiрi
</span>. Мемлекеттік ту көгiлдiр түстi тiк бұрышты кездеме. Оның ортасында арайлы күн, күннiң астында қалықтаған қыран бейнеленген. Ағаш сабына бекiтiлген тұста — ұлттық оюлармен кестеленген тiк жолақ өрнектелген. КҮН,АРАЙ ,ҚЫРАН және ою-өрнек — алтын түстi. Тудың енi ұзындығының жартысына тең. ҚР мемлекеттік туының авторы — суретшiшӘКЕН НИЯЗБЕКОВ <span>. Бiрыңғай көк-көгiлдiр түс төбедегi бұлтсыз ашық аспанның </span><span>биiк күмбезiн елестетедi және Қазақстан халқының бірлік,ынтымақ </span><span>жолына адалдығын аңғартады. Бұлтсыз көк аспан </span><span> барлық халықтарда әрқашан да бейбiтшiлiктiң, тыныштық пен жақсылықтың нышаны болған
</span>
Қазақстан Республикасының мемлекеттік Ән ұраны
<span>Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы,
Ерліктің дастаны,
Еліме қарашы!
Ежелден ер деген,
Даңқымыз шықты ғой.
Намысын бермеген,
Қазағым мықты ғой!</span><span>Қайырмасы:
Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің – Қазақстаным!</span><span>
Ұрпаққа жол ашқан,
Кең байтақ жерім бар.
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.
Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік досындай,
Біздің ел бақытты,
Біздің ел осындай!
Қайырмасы:
Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің – Қазақстаным!</span><span> </span>
<span>Әні: Шәмші Қалдаяқов </span><span> Республиканың қазіргі әнұраны 2006 жылы қабылданды. «Менің Қазақстаным» әнұран ретінде алғашқы рет Н.Назарбаевтың иннаугурациясы кезінде орындалды.</span><span>
</span> Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы, көгілдір түс аясындағы шаңырақ, (киіз үйдің кұмбез тәрізді жоғарғы бөлігі) түрінде бейнеленген, одан жан-жаққа аңыздардағы жылқының қанатымен жиектелген күн сәулесі түріндегі уықтар (тіреуіштер) шаншылған. Елтаңбанын төменгі бөлігіне - «Қазақстан <span>деген жазу жазылған. Шаңырақ</span><span> - елтаңбаның жүрегі. Шаңырақ өз нұсқасымен Ошақ, Әлемнің тұтастығын бейнелейді. Шаңырақ</span><span> — мемлекеттің тірегі болып саналатын — Отбасының нышаны. Ұшқыр тұлпар </span>өз бойына Уақыт пен Кеңістікті біріктіреді. Ол — мәңгілік өмір үлгісі және біздің елтаңбамызда шексіз даму, рухани байлық және Қазақстанда бір шаңырақ астында тұрып жатқан ұлттар мен ұлыстардың әр түрлілігін бейнелеп тұрады. Бес бұрышты жұлдыз елтаңбаның тәжі іспетті. Әрбір адамның жол көрсетіп отыратын өз жұлдызы бар. Мұндай жұлдыз мемлекетте де болуы керек.
ЫРАУЛЫҚ ПОЭЗИЯ – 15 – 18 ғ-лардағы қазақтың халық
поэзиясы. Біздің дәуірімізге, негізінен, ауызша жетті. 15 ғ-дың орта
шенінен бастап қазақ халқының төл мәдениеті өркен жая бастады. Көне,
ортақ арнадан бөлініп, қазақ халқының дербес әдебиеті қалыптасты. Ж. п.
қазіргі Қазақстан жерін қоныстанған ежелгі тайпалар туғызған бай рухани
қазынадан нәр алды, ежелгі дәстүрлерді дамыту, тың тақырыптар игеру,
жаңа мазмұн қалыптастыру нәтижесінде кемелденді. Қазақ әдебиетінің ортақ
арнадан оңаша жол тартқан алғашқы қадамдарының өзінен-ақ кемелдікті,
көркем келісімді аңғару қиын емес. Ж. п. сұлулық пен сезімнің шеңберінде
шектелмеген. Содан да болар, Ж. п-да мейлінше терең танымдық ойлар
буырқанып, ұдайы философиямен шендесіп жатады. Онда өмір мен болмыс,
заман және адам туралы толғанады. Қоғам, дін, этика, адамгершілік, қарыз
пен парыз, ерлік пен ездік, байлық пен кедейлік, о дүние мен бұ дүние
жайлы сан-салалы ойлар тоғысқан философиялық туындылар Ж. п-ның терең
дүниетанымдық сипатын аңғартады. Ж. п-ның алғашқы өкілдері, кезінде
бүкіл Дешті Қыпшаққа даңқы кеткен Қодан Тайшы, Сыпыра жырау, Асан Қайғы, Қазтуған жыраулар жаңа
әдебиеттің ізашарлары ғана емес, көне мұраны жалғастырушылар деп те
саналады. Елге, ер-азаматқа ақылгөй болған жыраулар қазақ поэзиясының
болашақта ұмтылар бағыт-бағдарын, идеялық тұғыры мен көркемдік биігін
айқындап кетті. Асан Қайғы туралы аңыздар ноғай, қырғыз, қарақалпақ
халықтарында да сақталған. Мұндағы деректер арасында алшақтық жоқ деуге
болады. Асан Қайғы – көптеген нақыл сөздердің, филос. толғаулардың
авторы. Ол ел іргесінің берік болуын армандайды. Өз өлең, толғауларында
мемлекетті нығайту, елдің қорғаныс қабілетін арттыру қажетін
насихаттайды. Осы орайда академик-жазушы М.Әуезов "Қазақ халқы өзінің
тарихы жолында Асан есімін өктемдікке қарсылықтың символындай сезді. Ел
мұңын жоқтаған ақындардың Асан есімін ауызға ең алдымен алатыны да
осыдан” ("Уақыт және әдебиет”. А., 1962, 57-б.) деп атап көрсетті.
Сахара эпосын тудырушылардың бірі, ірі эпик ақын, ерлік жырларын
шығарушы жорық жырауы әрі нәзік лирик болған Қазтуғанның (15 ғ.) біздің
дәуірімізге жеткен жырлары табиғат аясындағы көшпендінің болмыс,
тіршілік, өзін қоршаған орта туралы түсінігін бейнелейді. Жырау қиялының
байлығы, суреттеу тәсілдерінің кемелдігі мен әсемдігі сол дәуірдегі
қазақ поэзиясының биік өресін, өзіндік сипатын танытады. Қазтуғанның
ұлттық бояуы қанық, афоризмдерге, көркем түстерге бай толғаулары туған
әдебиетіміздің таңдаулы үлгілері қатарына жатады. Ж. п-ның дамып,
өркендеуіне Доспамбет пен Шалкиіз шығармалары айрықша
әсер етті. Жорық жыршысы болған Доспамбет жырау (1523 ж. ө.)
шығармаларынан ортағасырлық жауынгер көшпендінің ер тұлғасы, ерлік кейпі
көрінеді, оның асқақ рухы, берік дәті, өмірлік мұраты танылады. Ойлы да
сырлы Доспамбет толғаулары тақырыбы, мазмұны ғана емес, көркемдік
ерекшеліктері тұрғысынан алғанда да соны сипатта. Доспамбет толғаулары
ең алғаш 19 ғ-дың 80-жылдарынан бастап баспа бетін көре бастады. Ж.
п-ның ең көрнекті өкілі – Шалкиіз жырау Тіленшіұлы (1465 – 1560). Өзінің
ұзақ өмірінде Дешті Қыпшақтың төрт бұрышын түгел шарлаған, заманының
бірінші ақыны боп танылып, үлкен даңққа бөленген жырау бүкіл өмірін
күрес үстінде өткізеді. Өз тұсындағы әміршілердің ешқайсысының да
шашбауын көтермейді, турашылдығынан танбайды. Жыраудың шағын көлемді
шымыр толғауларынан көне заман таңбасы – дала тұрғынының дүниетанымы,
адамдық табиғаты, мінез ерекшелігі, адамгершілік, этик. қағидалары айқын
аңғарылады. Жырау дүниеде мәңгі, тұрақты ештеңе жоқ деп біледі. Әлем
бір қалыпта тұрмайды, адам өмірі де өтпелі. Жырау осының бәрін табиғат
заңы деп түсінеді. Жырау адамдық қасиеттерді асқақтата жырлайды. Жеке
бас еркіндігін бәрінен жоғары қояды. Отаншылдық рухты насихаттайды.
Шалкиіз қазақ поэзиясын көркемдеу тәсілдері, өлең өрнегі саласында да
айрықша байытты. Шалкиіздің толғаулары ең алғаш 1875 ж. хатқа түсіп,
баспа бетінде жарияланыпты. Жырау мұралары ерте жиналуына байланысты
бүгінгі күндерге бірсыдырғы толық жетті. Негізгі қадым замандарда
белгілене бастағанымен, Шалкиіз және Доспамбет шығармалары арқылы
қалыпты жүйеге түскен жыраулық өлең өлшемі көне ақындар шығармаларында
және батырлар жырында үш ғасырдан астам уақыт кеңінен қолданылды. Қазақ
халқы ерлік күреске толы күн кешкен 17 ғ-дан біздің заманымызғаЖиембет (17 ғ.), Марғасқа (17
ғ.) жыраулардың шығармалары жетті. Екеуінің де өмір жолы Есім хан
тұсындағы тарихи оқиғаларға тікелей қатысты.