Жұлдыз-шы,оқы-мысты,бой-шаң,еңбек-тен,сабыр-лы,дін-дар,бүгжең-де,құрау-ла,арба-кеш,кітап-хана-шы,жеңіл-дік,аспаз-шы,жұмыс-шы,уақыт-ша,жылқы-шы.
Основываясь на произношении, напишите характерные черты родного края в виде диаграммы.
-Арман аға, сіз не оқып отырсыз?
-Бұл Қызыл кітап.
-Ол не? Сыртына байланысты Қызыл кітап деген бе?
-Жоға, бұл кітапта саны өте аз,жойылып бара жатқан жануар мен өсімдіктер туралы жазылған.
-Олар неге аз?
-Адамдар әрекетінен. Ғылыми тілде айтсақ антропогендік фактор. Яғни, біз, жануарларды аулау немесе <span>браконьерлік іспен айналысу, жануарлардың мекен ететін жерлерінің азаюы және адамдардың күрт кобейіп, жаңа мекен қажет етуі, экология ластануынан біз табиғатқа теріс әрекет етеміз.
-Сонда Қызыл кітаптың басты мақсаты табиғатты қорғау ма?
-Ия. </span>Кітаптағы жануарлар мен өсімдіктер заң бойынша қорғауға алынады.
-Мен де оларды қорғаймын!
-Ой, Қарлығаш, сен әлі тым кішкентайсың ғой! Сені де қорғайтын адам керек.
-Сіз мені қорғайсыз!
Жер байлығына аяулы көзқарас дегеніміз біздің жеріміз біз оны: корғаумыз, силаумыз, суип, кадірлеп, курметтеумиз керек . Жер байлығы деген біздің жеріміздің байлығы. Жер байлымыз ол: алтын, мұңай, газ, көмір, темір кені, хром кені, алюминий жəне т.б. Ол туралы жəне мақал бар "Жері байдың-елі бай". Қазақстанда байлық өте көп. Соның юірі мұңай.Мұңай-біздің еліміздің байлығы. Мұнайшылар оне жер астынан бұрғылау арқылы алады. Мұнай біздің елімізде мол өндіріледі.