Бастауыш - сөйлемде атау септігінде тұрып іс-оқиғаның иесін білдіретін тұрлаулы мүше. Баяндауыш деп сөйлемде бастауыштың қимылын, ісін, жай-күйін, кім, не екенін білдіріп тұратын тұрлаулы сөйлем мүшесін атаймыз. Анықтауыш[1] деп сөйлемде негізінде зат есімнен болған мүшені сын, сапа, сан, мөлшер және меншіктік жағынан сипаттайтын тұрлаусыз мүшені айтады. Пысықтауыш [1] деп сөйлемде іс-әрекеттің жай-күйін, сын-сипатын, мөлшерін, мезгіл-мекенін, себеп-мақсатын білдіретін тұрлаусыз мүшені атаймыз. Толықтауыш деп сөйлемде негізінде атау мен іліктен басқа септіктің бірінде тұрып, бір мүшені заттық мағына жағынан толықтыратын тұрлаусыз мүшені атаймыз.
Сағат деген создин тубір сағат
С-дауысыз катан
а-дуысты ашык
ғ-дауысыз ұян
т-дауысыз катан
1.ҚАСҚЫРДЫ ҚАНША АСЫРАСАҢДА, ОРМАНҒА ҚАРАП ҰЛЫР.
2.ҰЛТАРАҚТАЙ БОЛСА ДА,
АТА ҚОНЫСЫҢ ЖЕР ҚЫМБАТ
АТ ТӨБЕЛІНДЕЙ БОЛСА ДА,
ТУЫП ӨСКЕН ЕЛ ҚЫМБАТ.
3.БАЙ БІР ЖҰТТЫҚ
БАТЫР БІР ОҚТЫҚ.