Ол дүние жүзіндегі аса ірі көлдер қатарына жатады. Көлде дүние жүзіндегі тұщы су қорының 20пайызы бар.Көлге 336 өзен құяды.Желтоқсанның аяғымен қаңтардың басында көлдің суы қатады, мамырда мұзы ериді.Байкалда жануарлардың 1800 өсімдіктің 600 түрі кездеседі
Тұмар (Томирис) (ж.ж.с.д. 570-520) — күнгей түркі сақ халықтарының байырғы заманда ел билеген атақты әйел патшаларының бірі,массагет халқының байырғы заманда ел билеген атақты ханшайымы. Себебі грек жазбаларында оның елін "массагет" деп атайды. Тұмар ханша есімінің тарихқа еніп әлемге танылуы - Ахемен әулетінен шыққан, "төрт құбыланың тұтас билеушісі" атанған парсының әйгілі патшасы Кирдің (ж.ж.с.д. 558-530.) Орта Азияға басқыншылық жорықпен келген "жеңілуді білмейді" деп дәріптелген әскерін ашық шайқаста тас-талқанын шығарып жеңуімен тікелей байланысты.
Жиренше өте тапқыр,ақылды адам болған екен. Бір күні хан оны шақырып алып болады.Дастарханға қазды қойып, Жиреншеге:
-Мына қазды маған ,əйеліме ,екі балама жəне өзіңе теңдей бөл,-дейді
сонда Жиренше қаздың басын ханға, мойынын əйеліне , қос қанатын балаларына береді.Ал ортасын өзіне алып қалады да , оны сол жердегі барлық адамға бөліп береді
Бүгін мен ініммен Астананың айналасын серуендедім. Біз сыныппен асқар тау жерлерінде демалдық. Мен ойың аланыңда ойнау жақсы көремін. Апта бұрын мен Нұрғали деген баламен кездестім