Отбасы деген жакын адамдарын.Мысалы ана ,аке , тате,іні,ата ,апа
Анам менын оте жаксы айтканымды орындайды.Аке де.Ата кызыкты окигаларды айтады.Апа тіпті керемет
Шоқан 1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде қазіргі Қостанай облысы Әулиекөл ауданындағы Құсмұрын жерінде атақты аға сұлтан Шыңғыс Уәлиханов отбасында дүниеге келген. Әкесі Шыңғыс Уәлиханұлы сол кезде Аманқарағай дуанының (орталығы Қараоба мекені) аға сұлтаны болған. Округ орталығы 1844 жылы Құсмұрын қамалына ауысқаннан кейін дуан аты Құсмұрын болып өзгертілді. Шоқанның өз атасы Уәли Орта жүздің ханы болған. Арғы атасы Қазақ Ордасының Ұлы ханы Абылай, Шоқан оның шөбересі. Шоқанның балалық шағы қыс кезінде Обаған бойындағы Күнтимес ордасында, жаздаЕсілдің оң саласы Аққанбұрлықалабындағы ата жайлауда өткен. Әжесі Айғаным тұратын Сырымбеттегі хан ордасында да балдәурен күндерін өткізген.«Жеті жұрттың тілін білуге тиісті» хан тұқымы болғандықтан, Күнтимесордасындағы әкесі ашқан ауыл мектебінде хат таныған Шоқан сол мектепте ортағасырлық қыпшақ-шағатай тілін меңгереді, парсыша, арабша тіл сындырады.Шоқанның жақын туыстарының естеліктеріне қарағанда, ол бала кезінен білімге бейім әрі құмар болған. Шоқан тарихи аңыз-әңгімелерге ерте бастан-ақ қызыққан. Ол жастайынан данагөй билердің әңгімелерін, акындардың өлең- жырларын зор ықыласпен тыңдап өсті. Оған тәрбие беруде сұлтан әулетінен шыққан әжесі Айғанымның ықпалы күшті болды. Ол жас Шоқанға ежелгі қазақ аңыздарын, аңыз-әңгімелерін, мақал-мәтелдері мен даналық сөздерін жиі айтып отыратын. Шоқан 12 жасына дейін Құсмұрындағы мектепте оқып, мұсылман діні ілімімен танысты. Шоқан ауылдық бастауыш мектепте оқып жүріп-ақ араб, парсы, шағатай тілдерінің негізін үйреніп алды. Шоқанның жақын туыстарының естеліктеріне қарағанда, ол бала кезінен білімге бейім әрі құмар болған. Шоқан тарихи аңыз-әңгімелерге ерте бастан-ақ қызыққан. Ол жастайынан данагөй билердің әңгімелерін, акындардың өлең-жырларын зор ықыласпен тыңдап өсті. Оған тәрбие беруде сұлтан әулетінен шыққан әжесі Айғанымның ықпалы күшті болды. Ол жас Шоқанға ежелгі қазақ аңыздарын, аңыз-әңгімелерін, мақал-мәтелдері мен даналық сөздерін жиі айтып отыратын. Шоқан 12 жасына дейін Құсмұрындағы мектепте оқып, мұсылман діні ілімімен танысты. Шоқан ауылдық бастауыш мектепте оқып жүріп-ақ араб, парсы, шағатай тілдерінің негізін үйреніп алды.
Адамзат тарихындағы бүкіл әлемдегі ең аңызға айналған патшалардың бірі - Сакас билеушісі Томирис, олай болмаған жағдайда массагеттер деп аталады. Ол Азиядағы «Ұлы даладағы» батыл жауынгер, көшпенділердің, салт аттыларының, шатырдың тұрғындары болды.Томирис Массагеттердің елін жаулап алу үшін келген ұлы парсы патшасы Кирдің ұлылығын жеңді. Біріншіден, Кир оның күйеуі Томирисді шайқаста өлтірді, содан кейін ол Томириспен бірге жүрді - бұл үлкен құрмет - үлкен және бай Персия патшасы көшпенділердің патшайымын қырып тастады! Бірақ Томирис парсы патшасынан бас тартып, өз елінің тәуелсіздігін сақтап қалмайтынын түсінді. Кеңестік - бұл бейбітшілікпен ғана құлдық. Ал содан кейін, сүйікті күйеуін айырған, оған патшайым қалай үйлене алады?Саки бейбіт өмір сүрді - қошқарларды, қойларды тартты. Бастапқыда Кир Кир Массагет жерінде табысты өтті, жаудың тұзақтарын құрып, ұйқының және шарап ішкен жауынгерлерді шабуылдады. Киртегі тұтқында оның ұлы Томирис, Массагет жауынгерінің тарихында танымал, өмірін жоғалтты. Бірақ сол сәтте ханшайым Корештің армиясын әдейі қырып тастады.Оның бейнесі - басқыншылардың келген елін қорғайтын ана бейнесі, соғыста ұлын жоғалтатын ананың бейнесі. Томирис дед жеңіске жеткеннен кейін аңызға айналды: патшайым өлтірілген Кирдің басын қаптарға тастағысы келді. «Сіз қанға шөліресіз, оны толығымен ішіңіз», - деді ол, жеңілген жаудың рухымен сөйлесіп ...Қазақстанда Томирис мақтан тұтады, себебі ол қазіргі түріктердің ғұмыры. Оның тайпалары Амударияның бойымен жерді иеленді. Сакас, Массагеттер, ғалымдардың пікірінше, скифтер тайпасы мен скифтер түрік болып табылады.Ежелгі грек тарихшысы Геродот Томирис туралы әңгімелеп берді. Бүгінгі күні Томирис бейнесі фильмдерде, компьютерлік ойындарда, рөлдік ойындарда болады. Космос кеңістігінде астероид тіпті оның құрметіне аталған.
Казак тилинде 37 дыбыстар бар.
Дауыссыз жане дауысты(согласные/гласные).
Түндік– Бұл сөзді естігенде, киіз үйдің шаңырағына жабылатын төрт баулы киіз еске түседі. «Киіз үйдің туырлық, түндігін, шилерін де былай қояйық» (М. Дүйсенов, Ант). Ертедегі түркі тайпаларында «туңлуқ» сөзі қазіргі түсінігіміздегі «терезе» мағынасында қолданылған. Осы мағына якут тілінде «түннүк» тұлғасымен беріледі. Осылардың қайсысы болмасын туынды мағыналар деп қарауға тура келеді. Өйткені, ескі, көне түркі тілдері саналатын — чуваштарда «теенни» сөзі «тесік, саңылау» мағыналарында қолданылады. моңғол тілінде осымен тұлғалас келетін «тооно» тұлғасы біздегі «шаңырақ» түсінігін береді. Бұл да туынды мағына. Біздің тілімізде «тесік» мағынасын беретін «теенни» тұлғасына тиісті жұрнақ қосылуы нәтижесінде (теенни + дік > тендік > түндік) киіз үйге әрі жарық беретін, әрі түтін шығатын «түндік» атауы пайда болған. Ол тесікті қажетті кезде жауып тұратын киіз де осы атауға ие болған.[1]
Түндік – киіз үй шаңырағын жабатын киіз. Төртбұрышты пішіліп, шаңырақ диаметірінен 50-60 сантиметрдей молдау жасалады.[2]